کد مطلب:139227 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:273
خصایص سبکی فیض الدموع
«فیض الدموع در انشای فارسی به بلاغت، سر آمد سخنان عصر اخیر و هم رتبه ی نثر قرن پنجمش باید شمرد» [1] .
نثر بدایع نگار، نثر مرسل ساده و در برخی عبارات مسجع ساده از انواع نثر فارسی است. تكلف و تصنعی در نثر بدایع نگار نیست. سخن آرایی و نغز گفتاری در تزیین نثر او فراوان است. استخوان بندی عبارات، استوار و خوش نقش است. حسن تألیف، تناسب كلمات، شیوایی و رسایی گفتار، زیبایی نثر او را باز می نماید. روانی و سلاست، كلام وی را مطبوع و دل انگیز كرده است. ضعف تألیف، غرابت، اغلاق و ایجاز مخل و كلمات نامأنوس و ناخوش آهنگ در گزینش او جای ندارد. هیچگونه تنافری در میان عبارات و الفاظ دیده نمی شود. افعال منسوخه در مجموع كتاب انگشت شمار است. از افعال تركیبی به تناسب زمان خویش بهره گرفته و ساختار قدیمی آن را حفظ كرده است.
مؤلف درباره ی شیوه ی نگارش و سبك نثر فارسی این كتاب در مقدمه ی خود چنین می گوید: «... بدان صفت كه بر زبان بزرگان دین حدیث رفته و مخبران صادق و گواهان امین یاد كرده اند به شرح باز گوید و در املای هر خبر و انشای هر معنی، لطف سیاقت و جمال بلاغت باز نماید و سخنهای لطیف و معانی جزل بكار برد، چه نامه نگاران این حدیث، غالبا از حلیت انشا و طراز بدیع عاطل بودند و در صناعت سخن چندان بضاعت نداشتند و بر ممارست فن بیان و مدارست علم معانی فزونی نیافته و آیین كنایت و لطیفه ی استعارت نداشته...».
صنایع لفظی و معنوی بدیع به خوبی در كتاب فیض الدموع بكار رفته است.
صنایع لفظی نظیر: تسجیع (سجع)، موازنه، تجنیس (جناس) و صنایع معنوی
مانند تشبیه، استعاره، كنایه، مراعات نظیر، لف و نشر و.. از این كتاب یك اثر ادبی فاخر ساخته است.
نثر بدایع نگار، نثر مرسل ساده و در برخی عبارات مسجع ساده از انواع نثر فارسی است. تكلف و تصنعی در نثر بدایع نگار نیست. سخن آرایی و نغز گفتاری در تزیین نثر او فراوان است. استخوان بندی عبارات، استوار و خوش نقش است. حسن تألیف، تناسب كلمات، شیوایی و رسایی گفتار، زیبایی نثر او را باز می نماید. روانی و سلاست، كلام وی را مطبوع و دل انگیز كرده است. ضعف تألیف، غرابت، اغلاق و ایجاز مخل و كلمات نامأنوس و ناخوش آهنگ در گزینش او جای ندارد. هیچگونه تنافری در میان عبارات و الفاظ دیده نمی شود. افعال منسوخه در مجموع كتاب انگشت شمار است. از افعال تركیبی به تناسب زمان خویش بهره گرفته و ساختار قدیمی آن را حفظ كرده است.
مؤلف درباره ی شیوه ی نگارش و سبك نثر فارسی این كتاب در مقدمه ی خود چنین می گوید: «... بدان صفت كه بر زبان بزرگان دین حدیث رفته و مخبران صادق و گواهان امین یاد كرده اند به شرح باز گوید و در املای هر خبر و انشای هر معنی، لطف سیاقت و جمال بلاغت باز نماید و سخنهای لطیف و معانی جزل بكار برد، چه نامه نگاران این حدیث، غالبا از حلیت انشا و طراز بدیع عاطل بودند و در صناعت سخن چندان بضاعت نداشتند و بر ممارست فن بیان و مدارست علم معانی فزونی نیافته و آیین كنایت و لطیفه ی استعارت نداشته...».
صنایع لفظی و معنوی بدیع به خوبی در كتاب فیض الدموع بكار رفته است.
صنایع لفظی نظیر: تسجیع (سجع)، موازنه، تجنیس (جناس) و صنایع معنوی
مانند تشبیه، استعاره، كنایه، مراعات نظیر، لف و نشر و.. از این كتاب یك اثر ادبی فاخر ساخته است.
[1] مقدمه ي فيض الدموع چاپ سنگي از علام ابوالحسن شعراني به خط ميرزا رضا كلهر.